Het scriptie format van je opleiding is een handvat, geen harnas. Ik zie veel scripties waarin de door de handleiding voorgestelde opbouw (bijna) letterlijk wordt overgenomen door de schrijver. De opleiding geeft het zelf aan, dan zal het toch goed en gestructureerd zijn? Ja natuurlijk is het goed maar voor jou als schrijver moet je het wel op de juiste manier gebruiken. Het is geen harnas waar je niets aan mag wijzigen. Als je het toepast op je eigen project en scriptie in plaats van dogmatisch letterlijk overneemt doe je jezelf als schrijver en je lezer een groot plezier.

Een aangereikte goed scriptie format, inhoudsopgave etcetera is natuurlijk handig voor jou als schrijver, het lijkt op een gestructureerd geschreven scriptie. Geeft het echter ook het juiste houvast aan je lezer? Stel dat al je medestudenten dezelfde opbouw en inhoudsopgave zouden gebruiken. Dus alle rapporten hebben dezelfde voorgestelde inhoudsopgave om maar een voorbeeld te geven. Als jij nu in de rol van lezer kruipt en je pakt een paar van die rapporten om te bekijken wat jij er van kan leren. Wat is de toegevoegde waarde van de inhoudsopgave dan? Helpt het je dan in te beoordelen wat je gaat leren in de verschillende hoofdstukken van het ene rapport versus het andere?

Natuurlijk kun je als lezer direct zien waar de ‘introductie’ te vinden is of de ‘context’ of de ‘resultaten’. Maar welke scriptie is nu het meest interessant voor je? Wat maakt het ene rapport anders dan de andere? Dat leer je niet uit de generieke termen van dat voorgestelde format. Begrijp me niet verkeerd, dat scriptie format is natuurlijk goed maar het is een generiek format. Geschikt voor inhoudelijk verschillende projecten maar wel via een gestructureerde opbouw.

Voor je lezer is het een stuk prettiger als je die generieke opbouw specifiek maakt voor jouw project en jouw boodschap. Het geeft de lezer veel meer houvast als je de kern weet te vangen van wat jij in jouw project ‘context’ noemt of welk ‘resultaat’ je hebt opgeleverd. Als je die inhoudelijke hoofd bevindingen combineert met de generieke structuur van de voorgestelde scriptie opbouw krijg je een sterke structuur voor je eigen scriptie. En voor de lezer biedt het meer houvast.

Net zo belangrijk: voor jou als schrijver maakt het het schrijfproces makkelijker. Bij ‘context’ valt vanalles te schrijven. Maar wat is nu de echte kern en wat zijn details? Als je eerste inhoudelijk de hoofdboodschap kernachtig weet te formuleren van wat je echt aan je lezer moet overdragen, dan is het makkelijker het hoofdstuk of de paragraaf daadwerkelijk te schrijven. Doe je dat niet, hoe sorteer je dan eenvoudig welke informatie hoofdzaken vormen en welke zaken details?

Dus gebruik het aangereikte scriptie format als een handvat dat je specifiek gaat maken voor jouw project en scriptie. Zo kun je gestructureerd je scriptie schrijven die helder is voor je lezer.

Een goede alinea opbouw is de hoeksteen van de inhoud van je scriptie of rapport. De meeste inhoud van je rapport verwoord je in de alinea’s. Sterker nog, alle inhoud introduceer je daar voor het eerst. Je werkt hem uit, onderbouwt hem en plaatst hem in de juiste context. Die belangrijke kernstructuur mag je met recht een hoeksteen noemen.

Daarmee is het erg belangrijk om een goede alinea opbouw toe te passen: met focus op je boodschap. Op die manier komt de inhoud op de juiste manier bij je lezer. En de juiste manier is zoals jij als schrijver de boodschap wil overbrengen aan je lezer. Alle alinea’s bij elkaar bevatten het merendeel van je inhoud. Daarom is het belangrijk voor iedere alinea afzonderlijk de alinea boodschap te identificeren. Zo borg je voor de lezer de structuur van je tekst. Bij een goede alinea opbouw kan hij eenvoudig de boodschap van die alinea achterhalen. Tijdens het lezen van de alinea kan hij dan de onderbouwing of uitwerking lezen en bepalen of hij het met je eens is. Hoe makkelijker je dus de boodschap aan de lezer toont, hoe eenvoudiger hij je inhoud kan volgen. Dus een goede alinea opbouw zorgt voor focus op de alinea boodschap.

De hoofdboodschap van je alinea schrijf je het beste in de eerste zin van je alinea, enkele kernpunten eventueel nog in de laatste zin. Je lezer weet bij het lezen van de alinea dan hoe hij de inhoud moet plaatsen. Hij kent immers al je hoofdboodschap. Er bestaan hier enigszins verschillende visies op: eerste zin, tweede zin of laatste zin [taalwinkel]. Zelf merk ik in veel teksten dat een combinatie van eerste zin en een verbinding via de laatste zin goed werkt. Die laatste zin van een alinea plaatst al die details weer in het licht van de hoofdboodschap. Het gaat namelijk om de hoofdboodschap van de alinea, de details zijn ter onderbouwing of uitwijding. De kernboodschap van de alinea in de laatste zin kan dan dienen als een samenvattende reminder.