Schrijfvaardigheid verbeteren voor hoger onderwijs
Schrijfvaardigheid is het op correcte en heldere manier schriftelijk communiceren. Bij hogere opleidingen komt daarbij of een tekst goed doel- en doelgroepgericht is.
Wellicht op enkele taal gerichte opleidingen na is mijn ervaring dat er weinig aandacht besteed wordt aan schrijfvaardigheid bij hogere opleidingen. Met name bij teksten over onderzoeksprojecten zoals scripties aan hogescholen en universiteiten.
Bij hogere opleidingen ligt de focus op het inhoudelijke deel van de opleiding. Logisch maar toch, wat is briljante inhoud als je die niet kunt communiceren? Dan komt die goede inhoud bij weinig lezers terecht. Zeker omdat er veel geschreven wordt om te communiceren over onderzoeken of projecten. Ga maar na, als je zelf een scriptie schrijft of hebt geschreven dan heb je vast ook veel gelezen. Boeken, artikelen, tijdschriften, het is wel fijn als de inhoud dan duidelijk is opgeschreven.
Hoe verbeter je je schrijfvaardigheid op een snelle manier?
Natuurlijk komt er veel kijken bij een goede schrijfvaardigheid. De eerste, en ook grote, stap zit echter in het doel- en doelgroepgericht schrijven die ik al benoemde.
Vaak schrijf je vanuit de inhoud, daar draait het om toch? Tja, niet helemaal, eigenlijk draait het om de lezer en hoe je die de inhoud het beste tot zich kan laten nemen. Dat is beste een lastige in projecten waar je zelf niet alleen de schrijver bent maar ook de project uitvoerder. Stel je hebt onderzoek gedaan of een ontwerp gemaakt of een ander project uitgevoerd. Dan is het lastig om je te verplaatsen in iemand die nog niets van jouw inhoud weet en dat is bij je lezer vaak (deels) de situatie.
Bedenk dat jij aan het begin van je project ook in die situatie zat, je kende je project toen immers nog niet. Ga terug naar dat punt en identificeer wat je als eerste zou willen weten om begrip te krijgen van de inhoudelijke bevindingen van je project. Sterker nog, die bevindingen heb je zelf wellicht al bedacht in de vorm van conclusies. Conclusies komend dicht bij het hoogste niveau samenvatting van de inhoud die je je lezer letterlijk wijzer wil maken.
Begin dus met je lezer de ‘samenvatting’ van de conclusies te vertellen: je ‘boodschap aan de lezer’. En waar vind je het echt eerste tekstueel inhoudelijke contact met je lezer? Als je zelf literatuur zoekt, wat lees je als eerste? Je gaat er makkelijk aan voorbij maar het is vrijwel altijd de titel. Die titel is het hoogste niveau samenvatting van welke inhoudelijke boodschap je aan je lezer wil overdragen.
En daarna, dat kan verschillen maar de inhoudsopgave is een belangrijke vaak over het hoofd geziene bron. Het woord ‘inhoudsopgave’ suggereert dat er een samenvatting van inhoud te vinden zou zijn. Het is echter verworden tot een aanduiding welke type inhoud waar in het verslag te vinden is. Wat zegt de hoofdstuktitel ‘probleembeschrijving’ nu eigenlijk? Of ‘Context’ of ‘conclusies’, wordt ik daar als lezer al inhoudelijk wijzer van? Het zijn wegwijzers naar plaatsen zonder te weten of ik die plaatsen de moeite waard vind.
Het is dus veel makkelijker voor de lezer om jouw inhoudelijke samenvatting al in die hoofdstuktitel te lezen. Hetzelfde geldt voor alle andere paragraaf titels en kopjes. Sterker nog, als je die titels eerst goed opstelt (gericht op de lezer) gaat het schrijven daarna makkelijker en sneller. En uit ervaring weet ik dat de kwaliteit dan ook nog een keer veel beter wordt terwijl het verslag ook nog compact blijft.
Dit is de eerste (en grote) stap in het verbeteren van je schrijfvaardigheid. Hier is een snelle winst mee te behalen omdat je bedoeling voor de lezer snel duidelijk maakt.
Meer tips om je scriptie of rapport beter te schrijvengbv
- Tip 1: Waar is de inhoud?
- Tip 2: Het voorstel van de scriptie opbouw van je opleiding op de juiste manier gebruiken
- Tip 3: Het belang van goede rapportage – 4 handvatten
- Tip 4: Schrijf ‘andersom’
- Tip 5: Een goede alinea opbouw, de hoeksteen van je scriptie
- Tip 6: Hoe breng je de juiste samenhang en structuur aan in je scriptie
- Tip 7: SMART schrijven met de SLIM methode
Als korte samenvatting kun je aanhouden:
Schrijfvaardigheid verbeteren voor hoger onderwijs
Bepaal de hoofdboodschap aan je lezer
Of je nu halverwege en project zit of aan het einde, een rapport schrijf je om een inhoudelijke boodschap over te brengen aan je lezer. Bepaal die hoofdboodschap zo scherp mogelijk. Vat het hem samen in een korte zin en maak die tot je titel van het rapport.
Stel de ondersteunende boodschappen op
Je hoofdboodschap heeft heel wat toelichting en onderbouwende boodschappen nodig. Schrijf en structureer ze onderling en ten opzichte van je hoofdboodschap.
Plaats de boodschappen op de juiste plaats in je rapport
Je inhoudelijke hoofdboodschap gaat in de titel, de ondersteunende boodschappen aan de lezer komen in de hoofdstuk en paragraaf titels terecht.
Schrijf de rest van het rapport
Als je de structuur van je rapport hebt kun je middels je alinea’s de verdere inhoud uitschrijven om je inhoudelijke boodschap van het bijbehorende kopje over te dragen.
Deze manier geeft voor de lezer een direct verhoging van jouw schrijfvaardigheid.
Veel succes met toepassen!
